Nhật Bản đang đối mặt với sự gia tăng số lượng khách du lịch và tình trạng thiếu hụt lao động. Để ứng phó với điều này, từ năm 2024 đến 2027, các cải cách về luật pháp và chế độ đang được tiến hành một cách khẩn trương. Đặc biệt, những thay đổi về chế độ miễn thuế, tăng cường xử phạt vi phạm giao thông bằng xe đạp, thay đổi điều kiện tư cách lưu trú,... là những thay đổi lớn mà bạn không thể bỏ qua chỉ với lý do “không biết”. Bài viết này sẽ giải thích những chủ đề quan trọng mà du khách nước ngoài và người lưu trú dài hạn nhất định phải nắm rõ, kèm theo lịch trình cập nhật mới nhất.
【Khách du lịch・Lưu trú ngắn hạn】Những thay đổi về miễn thuế và quy tắc giao thông
Các quy định liên quan đến tiền bạc và di chuyển trong chuyến du lịch sẽ thay đổi lớn. Đặc biệt, “miễn thuế” và “vi phạm giao thông” là những lĩnh vực mà các quy tắc cũ sẽ không còn áp dụng, nên cần chú ý.
Chế độ miễn thuế chuyển sang hình thức hoàn thuế sau khi xuất cảnh (từ tháng 11/2026)
Trước đây, tại các cửa hàng miễn thuế ở Nhật Bản, chỉ cần xuất trình hộ chiếu là bạn có thể mua hàng với giá đã được trừ trực tiếp thuế tiêu dùng (10%). Tuy nhiên, từ năm 2026 (một số nguồn tin cho biết có thể trong năm tài chính 2025), chế độ sẽ chuyển sang hình thức “thanh toán toàn bộ khi mua, hoàn thuế tại sân bay khi xuất cảnh”, gọi là “refund system”.
Bối cảnh và mục đích
Với hình thức “khấu trừ ngay tại cửa hàng” hiện tại, đã xảy ra nhiều trường hợp hàng miễn thuế bị tiêu thụ hoặc bán lại trái phép trong nước Nhật. Việc thay đổi này nhằm ngăn chặn tình trạng đó và đảm bảo việc kiểm tra thực tế tại hải quan.
【Quan trọng】Ảnh hưởng và đối sách dành cho người nước ngoài
Tăng chi phí ban đầu: Khi mua sắm trong chuyến du lịch, bạn sẽ phải thanh toán toàn bộ số tiền trước, nên cần chuẩn bị nhiều tiền mặt hoặc hạn mức thẻ tín dụng cao hơn.
Quản lý thời gian khi về nước: Quầy hoàn thuế tại sân bay có thể sẽ đông đúc, vì vậy bạn cần đến sân bay sớm hơn để có đủ thời gian làm thủ tục.
💡 Lời khuyên từ FUN! JAPAN
Nếu hoàn thuế bằng tiền mặt Nhật Bản, bạn có thể gặp rủi ro “có thêm tiền Yên ngay trước khi về nước”. Chi tiết sẽ được công bố sau, nhưng hãy chú ý cập nhật thông tin mới nhất về việc có thể hoàn thuế qua thẻ tín dụng hay không.
Áp dụng “phiếu xanh” cho xe đạp. Vi phạm giao thông sẽ bị phạt tiền (từ tháng 4/2026)
Xe đạp là phương tiện dễ dàng sử dụng, kể cả với dịch vụ thuê xe, nhưng Nhật Bản rất nghiêm ngặt về quy tắc giao thông. Từ tháng 4/2026, chế độ “phiếu xanh” sẽ được áp dụng cho các vi phạm giao thông bằng xe đạp, yêu cầu nộp phạt (tiền phạt) đối với các hành vi như vượt đèn đỏ, không dừng lại đúng quy định,... vốn trước đây chỉ bị nhắc nhở.
Lái xe khi đã uống rượu hoặc vừa đi vừa sử dụng điện thoại đã bị xử phạt nghiêm khắc (phiếu đỏ・xử lý hình sự).
Bối cảnh và mục đích
Số vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe đạp đang gia tăng, nên cần tăng cường kiểm soát các hành vi vi phạm như vượt đèn đỏ.
【Quan trọng】Ảnh hưởng và đối sách dành cho người nước ngoài
Nguyên tắc cấm đi trên vỉa hè: Về nguyên tắc, xe đạp phải đi bên trái của làn đường dành cho ô tô, chỉ được đi trên vỉa hè khi có biển báo cho phép.
💡 Lời khuyên từ FUN! JAPAN
Nhật Bản quy định “đi bên trái”. Những người đến từ các quốc gia đi bên phải (Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam, v.v.) cần đặc biệt chú ý để không vô tình đi ngược chiều.
Siết chặt quy định đổi bằng lái xe nước ngoài. Bắt buộc phải đăng ký cư trú (từ tháng 10/2025)
Thủ tục đổi bằng lái xe nước ngoài sang bằng lái Nhật Bản đã trở nên khó khăn hơn. Đăng ký cư trú tại Nhật (có thẻ lưu trú) là điều kiện bắt buộc khi nộp đơn. Ngoài ra, tiêu chuẩn kiểm tra kiến thức và kỹ năng cũng được nâng cao.
Bối cảnh và mục đích
Đây là biện pháp nhằm ngăn chặn các trường hợp lấy bằng lái xe mà thiếu kiến thức về luật giao thông Nhật Bản và gây tai nạn, cũng như ngăn chặn việc du khách không có ý định sinh sống tại Nhật Bản lấy bằng một cách gian lận.
【Quan trọng】Ảnh hưởng và đối sách dành cho người nước ngoài
Khách du lịch lái xe: Người lưu trú ngắn hạn không thể chuyển đổi bằng lái nước ngoài sang bằng lái Nhật. Vui lòng sử dụng Giấy phép lái xe quốc tế (do quốc gia thành viên Công ước Geneva cấp).
💡 Lời khuyên từ FUN! JAPAN
Với giấy phép lái xe quốc tế do các quốc gia không tham gia Công ước Geneva (như Trung Quốc, Việt Nam, v.v.) cấp, bạn không thể lái xe tại Nhật Bản.
【Người lưu trú, lao động, kinh doanh】Những thay đổi về visa và tư cách lưu trú
Đối với người nước ngoài làm việc hoặc điều hành công ty tại Nhật Bản, các cải cách quan trọng liên quan trực tiếp đến sự nghiệp và giấy phép lưu trú sẽ tiếp tục được thực hiện.
Bãi bỏ chương trình thực tập kỹ năng, chuyển sang “Chế độ lao động phát triển”. Có thể chuyển việc (từ tháng 4/2027~)
Chương trình “Thực tập kỹ năng” vốn bị chỉ trích trong nhiều năm sẽ bị bãi bỏ, thay vào đó là “Chế độ lao động phát triển” nhằm mục đích đào tạo và đảm bảo nguồn nhân lực, sẽ bắt đầu từ năm 2027.
Cụ thể, đây là chế độ nhằm đào tạo nguồn nhân lực đạt trình độ “Kỹ năng đặc định loại 1” trong vòng 3 năm, và cho phép chuyển việc (chuyển đổi công ty) theo ý muốn cá nhân trong một số điều kiện nhất định (cùng ngành nghề, v.v.).
Bối cảnh và mục đích
Trong chương trình thực tập kỹ năng trước đây, đã có nhiều chỉ trích về vi phạm nhân quyền như lương thấp, làm việc quá giờ, bạo lực từ chủ sử dụng lao động. Việc cải cách này nhằm khắc phục các vấn đề đó, đồng thời chuyển mục tiêu từ “đóng góp quốc tế” sang “đào tạo và đảm bảo nguồn nhân lực”, tiếp nhận lao động trong môi trường nhân đạo hơn.
【Quan trọng】Ảnh hưởng và đối sách dành cho người nước ngoài
Tự do chuyển việc: Việc chuyển việc (chuyển đổi công ty) vốn bị cấm về nguyên tắc trước đây, nay sẽ được phép trong một số điều kiện nhất định. Nhờ đó, người lao động có thể thoát khỏi môi trường làm việc không phù hợp và lựa chọn nơi làm việc tốt hơn.
Cảnh giác với môi giới xấu: Khi tự do chuyển việc được mở rộng, có thể xuất hiện các môi giới yêu cầu phí dịch vụ cao, vì vậy cần hết sức lưu ý.
💡 Lời khuyên từ FUN! JAPAN
Việc chuyển sang visa Kỹ năng đặc định sẽ trở nên thuận lợi hơn, và trong tương lai, cơ hội lấy tư cách thường trú cũng sẽ rộng mở hơn.
Siết chặt xét duyệt visa Quản lý Kinh doanh. Thay đổi lớn về yêu cầu vốn (từ tháng 10/2025~)
Tiêu chuẩn xét duyệt visa “Quản lý - Kinh doanh” dành cho doanh nhân nước ngoài đã được nâng lên đáng kể. Yêu cầu vốn tối thiểu tăng mạnh từ 5 triệu yên lên 30 triệu yên trở lên. Ngoài ra, còn yêu cầu năng lực tiếng Nhật (trình độ B2 trở lên), bằng cấp liên quan hoặc kinh nghiệm thực tế.
Bối cảnh và mục đích
Đây là biện pháp nhằm loại bỏ các trường hợp xin visa lưu trú bằng hồ sơ giả mạo mà không có ý định thực sự kinh doanh.
【Quan trọng】Ảnh hưởng và đối sách dành cho người nước ngoài
Thời gian ân hạn: Đối với việc gia hạn tư cách lưu trú hiện tại, sẽ có thời gian ân hạn đến ngày 16/10/2028. Trong thời gian này, dù chưa đáp ứng tiêu chuẩn mới, việc xét duyệt sẽ dựa trên tình hình kinh doanh và khả năng đáp ứng tiêu chuẩn mới trong tương lai.
Chứng minh thực tế kinh doanh: Kế hoạch kinh doanh và kế hoạch huy động vốn sẽ được kiểm tra nghiêm ngặt, năng lực tiếng Nhật, bằng cấp liên quan và kinh nghiệm thực tế của người nộp đơn sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
💡 Lời khuyên từ FUN! JAPAN
Kế hoạch kinh doanh bắt buộc phải được kiểm tra bởi các chuyên gia như tư vấn quản lý doanh nghiệp, kế toán công chứng, hoặc chuyên gia thuế.
Hợp nhất Thẻ lưu trú và Thẻ My Number (từ năm 2026~2027)
Với việc số hóa các thủ tục hành chính, hình thức của thẻ sẽ thay đổi. Thẻ My Number sẽ được tích hợp chức năng của Thẻ cư trú, cho phép thực hiện nhiều thủ tục hành chính chỉ với một thẻ duy nhất.
Bối cảnh và Mục đích
Việc này nhằm tích hợp quản lý cư trú với các thủ tục về thuế và an sinh xã hội, nâng cao sự tiện lợi cho người dân.
【Quan trọng】Ảnh hưởng và đối sách dành cho người nước ngoài
Quản lý nghiêm ngặt: Mặc dù sự tiện lợi được nâng cao, nhưng nếu làm mất thẻ, bạn sẽ đồng thời mất cả giấy chứng nhận tư cách lưu trú và thông tin cá nhân, vì vậy cần hết sức lưu ý.
💡 Lời khuyên từ FUN! JAPAN
Thẻ My Number sẽ có hiệu lực đến hết thời hạn lưu trú, sau đó cần làm thủ tục gia hạn. Ngoài ra, việc làm mất thẻ sẽ dẫn đến nguy cơ rò rỉ thông tin về tư cách lưu trú và thông tin cá nhân, do đó cần quản lý thẻ cẩn thận hơn bao giờ hết.
【Khác】Những chế độ mới cần biết
Chúng tôi xin giới thiệu các chế độ mới nổi bật giúp nâng cao đáng kể sự tiện lợi cho du lịch và kinh doanh.
Bắt đầu triển khai Visa Digital Nomad. Có thể lưu trú dài hơn visa du lịch (từ năm 2024)
Dành cho các kỹ sư IT và freelancer, tư cách lưu trú "Digital Nomad" cho phép lưu trú tối đa 6 tháng đã được triển khai. Yêu cầu chứng minh thu nhập từ 10,000,000 yên/năm trở lên, nhưng bạn có thể ở lại lâu hơn visa du lịch (90 ngày) và làm việc từ xa.
Đang xem xét triển khai hệ thống Pre-clearance để rút ngắn thời gian chờ kiểm tra nhập cảnh
Đây là hệ thống cho phép hoàn tất thủ tục kiểm tra nhập cảnh vào Nhật Bản ngay tại sân bay nước xuất phát. Sau khi thử nghiệm với Đài Loan, Nhật Bản đang tiến hành điều chỉnh với Mỹ, Hàn Quốc và các nước khác.
Nếu chế độ này được thực hiện, thời gian chờ kiểm tra nhập cảnh sau khi đến Nhật Bản sẽ được rút ngắn đáng kể.
Giải quyết tình trạng thiếu taxi! Dịch vụ ride-share phiên bản Nhật được hợp pháp hóa (từ tháng 3/2024)
Nhằm giải quyết tình trạng thiếu taxi, dịch vụ vận chuyển hành khách có thu phí (ride-share) do các tài xế thông thường thực hiện dưới sự quản lý của các công ty taxi đã được hợp pháp hóa tại một số khu vực như Tokyo, Kyoto.
Luôn kiểm tra thông tin mới nhất tại các cơ quan công quyền
Các quy định pháp luật này có thể được điều chỉnh chi tiết cho đến sát ngày triển khai. Đừng chỉ tin vào tin đồn trên mạng xã hội, hãy luôn xác nhận thông báo chính thức từ Bộ Tư pháp, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Cục Cảnh sát... để có một kỳ lưu trú an toàn và thoải mái tại Nhật Bản nhé.
Tham khảo:
Xem xét lại phương thức hoàn thuế tại các cửa hàng bán hàng miễn thuế／Cục Thuế Quốc gia
Về việc sửa đổi Luật Giao thông Đường bộ (bao gồm cả vé xanh)／Cục Cảnh sát Tokyo
Cách đổi bằng lái xe nước ngoài sang bằng lái xe Nhật Bản／Cục Cảnh sát Tokyo
Chế độ thực tập kỹ năng／Cục Quản lý Xuất nhập cảnh
Về việc sửa đổi quy định tiêu chuẩn nhập cảnh liên quan đến tư cách lưu trú "Quản lý/Kinh doanh"／Cục Quản lý Xuất nhập cảnh
Hỏi đáp về việc tích hợp Thẻ cư trú và Thẻ My Number／Cục Quản lý Xuất nhập cảnh
Đảm bảo hệ thống tiếp nhận các biện pháp liên quan đến xuất nhập cảnh／Cục Du lịch Nhật Bản
Thông tin liên quan đến dịch vụ ride-share phiên bản Nhật (sử dụng xe cá nhân)／Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch
Comments