Nhật Bản là nơi hội tụ phong cảnh bốn mùa tươi đẹp, ẩm thực ngon miệng và nhiều điểm du lịch hấp dẫn. Tuy nhiên, mùa hè ở Nhật nóng ẩm hơn bạn tưởng rất nhiều, đặc biệt từ tháng 6 đến tháng 9, không ít du khách chưa quen khí hậu đã gặp tình trạng sức khỏe giảm sút do “sốc nhiệt”.
Thật đáng tiếc nếu bạn đổ bệnh trong chuyến đi mà mình đã mong chờ. Nhưng nếu nắm được kiến thức và biện pháp đúng cách, hoàn toàn có thể phòng tránh được tình trạng sốc nhiệt.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu dễ hiểu về triệu chứng và mức độ nguy hiểm của sốc nhiệt, cách sơ cứu khi du lịch, các điểm cần lưu ý để phòng tránh và cả những sản phẩm hỗ trợ tiện lợi. Hãy kiểm tra kỹ để có chuyến đi an toàn và thoải mái trong thời gian tới.
※ Khi bạn mua hoặc đặt trước các sản phẩm được giới thiệu trong bài viết, một phần doanh thu có thể được chuyển lại cho FUN! JAPAN.
Thực trạng và thách thức về sốc nhiệt tại Nhật Bản
Số người tử vong và tình hình cấp cứu do sốc nhiệt
Tại Nhật Bản những năm gần đây, do ảnh hưởng của các đợt nắng nóng gay gắt, thiệt hại do sốc nhiệt đang ngày càng nghiêm trọng. Đặc biệt trong khoảng từ tháng 7 đến tháng 8, những ngày nắng nóng kéo dài khiến hàng năm có rất nhiều người phải đưa đi cấp cứu vì sốc nhiệt.
Theo dữ liệu từ Cơ quan Quản lý Hỏa hoạn và Thảm họa thuộc Bộ Nội vụ Nhật Bản, trong năm 2024 đã có hơn 90.000 người được đưa đi cấp cứu vì sốc nhiệt. Các ca bị ngất trong nhà ở hay khi làm việc ngoài trời nổi bật lên rõ rệt, và không ít trường hợp dẫn đến tử vong. Tình trạng này được dự đoán sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn trong tương lai do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, và việc có đối sách trên toàn xã hội là điều cấp thiết.
Cảnh báo cần chú ý về sốc nhiệt là gì?
Cảnh báo cần chú ý về sốc nhiệt là thông tin do Bộ Môi trường và Cục Khí tượng Nhật Bản phối hợp phát hành vào những ngày dự báo nguy cơ sốc nhiệt cực kỳ cao. Bắt đầu được triển khai toàn quốc từ năm 2021, cảnh báo sẽ được đưa ra khi chỉ số WBGT (nhiệt ẩm) vượt quá 33.
Cảnh báo này được truyền tải rộng rãi qua truyền hình, điện thoại thông minh và trang web của Cục Khí tượng, nhằm kêu gọi các hành động cụ thể như tránh ra ngoài hoặc vận động, bổ sung nước thường xuyên… giúp phòng ngừa rủi ro.
Nguồn:Giới thiệu về cảnh báo cần chú ý sốc nhiệt – Bộ Môi trường
Triệu chứng của sốc nhiệt là gì? Nếu bỏ qua sẽ rất nguy hiểm!
Sốc nhiệt xảy ra khi cơ chế điều tiết thân nhiệt không hoạt động hiệu quả trong môi trường có nhiệt độ và độ ẩm cao, và nếu bị bỏ mặc có thể dẫn đến nguy hiểm đến tính mạng. Nếu bỏ qua những triệu chứng nhẹ ban đầu, chỉ trong vài phút đến vài giờ, tình trạng có thể chuyển biến nặng. Sau đây là phần giải thích chi tiết các triệu chứng theo từng giai đoạn tiến triển của sốc nhiệt và những người cần đặc biệt lưu ý.
Các triệu chứng của sốc nhiệt được chia thành 3 giai đoạn chính tùy theo mức độ nghiêm trọng
Giai đoạn 1: Các triệu chứng nhẹ như chóng mặt, choáng váng, co thắt cơ bắp, đổ mồ hôi nhiều
- Giai đoạn 2: Đau đầu, buồn nôn, cảm giác mệt mỏi tăng lên, khó tự bổ sung nước
- Giai đoạn 3: Rối loạn ý thức, co giật, đi lại khó khăn, trong một số trường hợp có thể ngã gục và dẫn đến nguy hiểm tính mạng
Các triệu chứng này có thể tiến triển nhanh chóng trong thời gian ngắn nếu không được xử lý kịp thời, vì vậy việc nhận biết sớm và có biện pháp đối phó là điều không thể thiếu.
Nguồn: Hãy phòng tránh sốc nhiệt! (Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi xã hội)
Trẻ nhỏ và người cao tuổi có nguy cơ tử vong cao
Những đối tượng đặc biệt cần chú ý là trẻ nhỏ và người cao tuổi – những nhóm tuổi gặp khó khăn trong việc điều chỉnh thân nhiệt. Trẻ nhỏ có chức năng điều chỉnh thân nhiệt chưa phát triển đầy đủ và dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ bên ngoài, hơn nữa cũng khó tự mình diễn đạt cảm giác nóng nực nên nguy cơ phát hiện chậm là rất cao.
Người cao tuổi thường ít đổ mồ hôi và ít cảm nhận được cảm giác khát, vì vậy có thể bị mất nước hoặc sốc nhiệt mà không nhận ra tình trạng cơ thể.
Vì sốc nhiệt dễ trở nặng ở trẻ nhỏ và người cao tuổi, thậm chí có thể dẫn đến tử vong trong trường hợp xấu nhất, nên việc quan sát cẩn thận từ người xung quanh và điều chỉnh môi trường là vô cùng quan trọng.
Nguồn: Các biện pháp phòng ngừa cho người già và trẻ em để ngăn ngừa say nắng (Bộ Môi trường)
Có thể chữa sốc nhiệt không? Cách sơ cứu như thế nào?
Khi đi du lịch, vì phải di chuyển và tham quan ngoài trời trong thời gian dài, nên đôi khi chúng ta khó nhận ra sự thay đổi của cơ thể. Đặc biệt trong các chuyến đi mùa hè, thời tiết nắng gắt và nóng ẩm dễ gây áp lực lớn lên cơ thể, và có thể xuất hiện các triệu chứng sốc nhiệt bất ngờ tại nơi xa lạ. Để phòng ngừa tình huống đó, việc nắm rõ các phương pháp sơ cứu có thể áp dụng ngay là điều rất quan trọng. Dưới đây là các bước xử lý khi bản thân hoặc người xung quanh gặp phải sốc nhiệt trong chuyến đi.
Tránh đến nơi mát mẻ hơn
Trước hết, để bảo vệ cơ thể khỏi cái nóng, hãy di chuyển ngay đến nơi mát mẻ. Những nơi phù hợp như bóng cây, tòa nhà có máy lạnh, hoặc khu vực có bóng râm. Tại các điểm du lịch, có thể tận dụng quán cà phê, cửa hàng tiện lợi hoặc khu vực trong nhà ga. Nếu đang ở giai đoạn đầu của sốc nhiệt, chỉ cần tránh nóng cũng có thể giúp ổn định tình trạng cơ thể.
Nới lỏng quần áo và làm mát cơ thể
Sau khi đến nơi mát mẻ, việc tiếp theo là làm mát cơ thể. Nới lỏng quần áo để tạo sự thông thoáng, và làm mát các khu vực có mạch máu lớn như dưới nách, sau gáy, bẹn bằng chai nước lạnh hoặc túi đá lạnh. Tại điểm đến du lịch, có nhiều cửa hàng bán đồ uống lạnh và đá nên có thể tận dụng dễ dàng.
Bổ sung nước và muối
Khi bị sốc nhiệt, không chỉ nước mà muối (chất điện giải) mất theo mồ hôi cũng cần được bổ sung. Nếu có dung dịch bù nước hoặc nước thể thao là tốt nhất, nếu không thì có thể bổ sung nước và muối riêng biệt. Trong khi đi du lịch, có thể dễ dàng mua được ở máy bán hàng tự động hoặc cửa hàng tiện lợi, nên mang theo sẵn sẽ yên tâm hơn.
Gọi xe cấp cứu
Nếu có các dấu hiệu nghiêm trọng như mất ý thức, không phản ứng khi được gọi, buồn nôn dữ dội, co giật,… hãy gọi xe cấp cứu ngay. Nếu ngần ngại gọi xe cấp cứu tại nơi du lịch, cũng đừng ngần ngại nhờ người xung quanh hoặc nhân viên khách sạn giúp đỡ. Hãy gọi 119 không do dự, truyền đạt rõ ràng vị trí và tình trạng để bảo vệ tính mạng.
👉 Làm thế nào để gọi xe cứu thương? Xác minh số điện thoại và hướng dẫn
Cách phòng tránh sốc nhiệt và các điểm cần lưu ý
Sốc nhiệt hoàn toàn có thể phòng tránh được bằng kiến thức đúng và một chút lưu ý. Đặc biệt khi đi ra ngoài, du lịch hay chơi thể thao vào mùa nóng, chuẩn bị trước là điều cực kỳ quan trọng. Dưới đây là 3 điểm chính trong phòng tránh sốc nhiệt mà bạn nên lưu ý.
Bổ sung nước đầy đủ
Bổ sung nước thường xuyên là điều cơ bản nhất để phòng tránh sốc nhiệt. Không nên đợi đến khi cảm thấy khát mới uống, mà hãy uống từ từ trước khi thấy khát. Đặc biệt là sau khi thức dậy, trước và sau khi ra ngoài, trong và sau khi vận động nên chủ động bổ sung nước. Ngoài ra, đồ uống có nhiều cồn hoặc caffeine có tác dụng lợi tiểu nên không thích hợp để bù nước.
Bổ sung muối đầy đủ
Khi ra mồ hôi, muối (natri) trong cơ thể cũng bị mất đi, vì vậy cần bổ sung muối cùng với nước. Đặc biệt khi đổ mồ hôi nhiều, nên sử dụng đồ uống có muối, viên muối, kẹo muối,… Tuy nhiên, cần lưu ý không được dùng quá liều vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Mặc quần áo thấm mồ hôi và thoáng khí
Việc lựa chọn quần áo cũng ảnh hưởng lớn đến việc phòng tránh sốc nhiệt. Hãy chọn chất liệu thấm hút mồ hôi và thông thoáng, ưu tiên màu trắng hoặc sáng để ít hấp thụ nhiệt. Ngoài ra, sử dụng mũ hoặc ô tránh nắng cũng rất quan trọng. Khi đi du lịch hay ra ngoài, nên mặc đồ dễ thay và dễ điều chỉnh thân nhiệt.
Các sản phẩm làm mát được khuyên dùng để phòng tránh sốc nhiệt
Để đối phó tốt với sốc nhiệt, không chỉ cần bổ sung nước và chọn trang phục phù hợp, mà còn cần kết hợp các dụng cụ làm mát một cách hiệu quả. Có rất nhiều sản phẩm tiện lợi có thể dùng mọi lúc, mọi nơi – từ khi đi ra ngoài, du lịch đến đi làm hoặc đi học. Dưới đây là các dụng cụ làm mát được ưa chuộng nhất. Nếu bạn thấy sản phẩm nào thú vị, hãy kiểm tra chi tiết bằng cách nhấp vào đường link.
Khăn giấy lau người (body sheet)
Là sản phẩm tiện lợi giúp làm sạch da nhanh sau khi ra mồ hôi và làm mát cơ thể. Nếu chọn loại có chứa menthol, cảm giác mát lạnh sẽ kéo dài hơn. Nếu bạn luôn mang theo trong túi du lịch hoặc túi quần áo, sẽ rất hữu ích khi hoạt động ngoài trời.
👉 Xem danh sách các tấm cơ thể phổ biến
Ô che nắng
Ô che nắng giúp giảm cảm giác nóng bằng cách chặn ánh nắng trực tiếp, rất hiệu quả khi ra ngoài vào mùa hè. Nếu chọn loại ô chống nhiệt có xử lý chống tia UV, sẽ giúp giảm tổn thương da và tạo cảm giác mát mẻ. Loại gấp gọn rất tiện mang theo khi đi du lịch.
👉 Xem danh sách "dù che nắng hoàn toàn" phổ biến
Dụng cụ làm mát cổ (neck cooler)
Là thiết bị làm mát trực tiếp vùng cổ, hiệu quả cao trong phòng chống sốc nhiệt. Gần đây, các loại bằng vật liệu PCM không cần điện và có thể sử dụng lại, hoặc loại làm mát bằng USB cũng rất được ưa chuộng. Vì phía sau cổ có mạch máu lớn nên làm mát ở đây sẽ giúp hạ nhiệt hiệu quả.
👉 Xem danh sách các "máy làm mát cổ" phổ biến
Khăn làm mát
Là loại khăn chỉ cần làm ướt và vắt nhẹ là sẽ mang lại cảm giác mát lạnh, rất cần thiết khi đi ra ngoài hoặc chơi thể thao mùa hè. Chỉ cần choàng qua vai hoặc cổ là có thể làm mát nhẹ nhàng. Có thể gấp gọn, tiện lợi khi đi du lịch.
Comments