Khi mùa mưa kết thúc, nắng hè rực rỡ cùng mùa biển ở Nhật Bản cuối cùng cũng bắt đầu! Nhưng khi đi du lịch mùa hè, một trong những lo lắng lớn nhất chính là “tác động của bão”. Có thể bạn đã đặt vé máy bay và đang háo hức đếm ngược từng ngày, nhưng rồi lại nghe dự báo thời tiết báo “một áp thấp nhiệt đới hình thành trên biển có thể phát triển thành bão.” Điều này khiến bạn không khỏi lo lắng liệu chuyến đi được chuẩn bị kỹ lưỡng của mình có bị phá hỏng hay không.
Trong bài viết này, đội ngũ biên tập FUN! JAPAN sẽ giải thích tất tần tật những điều bạn cần biết về bão ở Nhật Bản. Nếu gặp bão trong chuyến đi, bạn nên làm gì? Dưới đây là hướng dẫn hữu ích giúp bạn trang bị kiến thức và chuẩn bị tốt nhất.
Tất cả về bão ở Nhật Bản: Giải đáp mọi thắc mắc của bạn!
Bão (typhoon) được định nghĩa là một cơn xoáy thuận nhiệt đới hình thành trên khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương hoặc Biển Đông, với tốc độ gió duy trì tối đa (trung bình trong 10 phút) khoảng 17m/s hoặc hơn.
Bão không chỉ làm gián đoạn kế hoạch du lịch mà còn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng trên khắp Nhật Bản. Ví dụ, cơn bão số 15 (Faxai) năm 2019 đổ bộ vào tỉnh Chiba, giật bay mái nhà và gây mất điện diện rộng. Cùng năm đó, bão số 19 (Hagibis) gây mưa kỷ lục, dẫn đến lũ lụt sông ngòi, sạt lở đất và các thảm họa khác, làm tê liệt hệ thống giao thông và ảnh hưởng lớn đến đời sống hàng ngày.
Q1: Số hiệu bão có ý nghĩa gì?
Tại Nhật Bản, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) đánh số các cơn bão theo thứ tự xuất hiện trong năm, bắt đầu từ ngày 1 tháng 1. Cơn bão đầu tiên trong năm được gọi là "Bão số 1", các cơn sau được đánh số theo thứ tự tương ứng.
Ngay cả khi bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới rồi sau đó lại mạnh lên, nó vẫn giữ số hiệu ban đầu và không được tính là một cơn bão mới.
Q2: Nhật Bản có bao nhiêu cơn bão mỗi năm? Và bão kéo dài bao lâu?
Từ 1991 đến 2020, trung bình mỗi năm có khoảng 25 cơn bão hình thành. Trong đó, khoảng 12 cơn đi vào phạm vi 300 km quanh Nhật Bản, và khoảng 3 cơn đổ bộ vào đất liền Nhật Bản. Tuổi thọ trung bình của một cơn bão khoảng 5,2 ngày, tuy nhiên có những cơn kéo dài hơn nhiều, như cơn bão số 14 năm 1986 kéo dài đến 19,25 ngày — kỷ lục. Các cơn bão kéo dài thường xảy ra vào mùa hè.
Nguồn: Cơ quan Khí tượng Nhật Bản “Thống kê bão”
Q3: Bão thường xảy ra nhiều nhất vào thời gian nào ở Nhật?
Bão thường hình thành, tiến gần hoặc đổ bộ vào Nhật Bản nhiều nhất từ tháng 7 đến tháng 10. Vào đầu xuân, bão thường hình thành ở vĩ độ thấp và di chuyển về phía tây đến Philippines, nhưng vào mùa hè trở đi, bão có xu hướng đi về phía bắc hướng tới Nhật Bản. Tháng 8 là tháng cao điểm của bão, với nhiều đường đi khó đoán. Từ tháng 9 trở đi, bão thường đi qua gần Nhật và có thể gây mưa lớn.
Q4: Vùng nào ở Nhật Bản thường bị bão ảnh hưởng nhất?
Theo số liệu trung bình của JMA về các cơn bão tiến gần, khu vực chịu ảnh hưởng nhiều nhất là Okinawa, với khoảng 7,7 cơn bão mỗi năm. Nhìn chung, các khu vực phía nam Nhật Bản có hoạt động bão nhiều hơn.
Ví dụ: khu vực Nam Kyushu (bao gồm Miyazaki và Kagoshima) trung bình 3,9 cơn; Bắc Kyushu (Fukuoka, Oita, Kumamoto) trung bình 3,8 cơn; vùng Tokai (Aichi, Shizuoka) khoảng 3,5 cơn; vùng Kansai (Osaka, Kyoto, Nara) khoảng 3,4 cơn mỗi năm.
Nguồn: Cơ quan Khí tượng Nhật Bản “Thống kê bão” (trung bình 30 năm 1991–2020)
Q5: Những khu vực nào ở Nhật ít bão nhất?
Theo số liệu trung bình trên, khu vực ít bão nhất là Hokkaido với khoảng 1,9 cơn mỗi năm. Về tổng thể, các vùng phía bắc Nhật ít chịu ảnh hưởng bão hơn.
Ví dụ: vùng Tohoku (Aomori, Akita) trung bình 2,7 cơn; vùng Hokuriku (Niigata, Ishikawa) khoảng 2,8 cơn; vùng Chugoku (Hiroshima, Okayama) khoảng 3,0 cơn; vùng Kanto-Koshin (Tokyo, Chiba, Kanagawa, Nagano) và vùng Shikoku (Kagawa, Ehime) khoảng 3,3 cơn mỗi năm.
Nguồn: Cơ quan Khí tượng Nhật Bản “Thống kê bão” (trung bình 30 năm 1991–2020)
Lưu ý: Tỉnh Yamaguchi không được tính trong vùng Chugoku ở đây mà thuộc vùng Bắc Kyushu.
Cách đọc “Bản đồ đường đi của bão” dùng để dự báo
Bản đồ đường đi của bão (Typhoon Track Map) thể hiện các thông tin như vị trí hiện tại của bão, sức mạnh và hướng di chuyển dự kiến. Bạn thường thấy những bản đồ này trên TV hoặc trong các ứng dụng, và chúng rất hữu ích để theo dõi tình hình bão.
Bản đồ của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản có năm yếu tố chính, mỗi yếu tố được thể hiện bằng một ký hiệu riêng, bao gồm:
Dấu ×: Chỉ vị trí trung tâm hiện tại của cơn bão.
Vòng tròn trắng nét đứt: Khu vực mà trung tâm của bão được dự đoán sẽ di chuyển đến.
Vòng tròn màu vàng: Khu vực có gió mạnh với tốc độ từ 15 mét/giây trở lên.
Vòng tròn màu đỏ: Khu vực có gió bão với tốc độ từ 25 mét/giây trở lên.
Khu vực bên trong đường viền đỏ: Vùng có khả năng bị ảnh hưởng bởi gió bão.
Đường màu xanh liền nét: Đường đi mà cơn bão đã di chuyển qua cho đến thời điểm hiện tại.
Cách phân loại bão ở Nhật Bản
Tại Nhật Bản, bão được phân loại theo hai tiêu chí: “cường độ” và “kích thước.”
Phân loại theo cường độ:
- Bão mạnh: Tốc độ gió tối đa từ 33 m/s trở lên đến dưới 44 m/s
- Bão rất mạnh: tốc độ gió tối đa từ 44 m/s trở lên đến dưới 54 m/s
- Bão dữ dội: Tốc độ gió tối đa 54 m/s trở lên
Phân loại theo kích thước:
- Lớn: Bán kính bão từ 15 m/s trở lên từ 500 km trở lên đến dưới 800 km
- Cực lớn: Bán kính từ 800 km trở lên
Thiên tai do bão gây ra và các cấp độ cảnh báo ở Nhật Bản
Khi bão tiến gần hoặc đổ bộ vào Nhật Bản, nó có thể gây ra nhiều loại thiên tai như mưa lớn, ngập lụt, gió mạnh, sóng cao và triều cường. Những năm gần đây, hiện tượng “mưa lớn cục bộ” xảy ra trong thời gian ngắn ngày càng phổ biến, gây ra lũ quét ở các con sông đô thị, ngập đường phố và nhà cửa, thậm chí là ngập cả các khu vực ngầm dưới đất. Ngoài ra, cũng xảy ra các tai nạn khi người dân ra ngoài để kiểm tra tình trạng sông ngòi dâng cao hoặc bị rơi xuống cống rãnh do đường ngập, vì vậy cần hết sức cẩn trọng.
Để bảo vệ bản thân trong mùa bão, hãy luôn theo dõi thông tin thời tiết liên quan đến thiên tai do Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) công bố, chẳng hạn như các thông báo, cảnh báo, cảnh báo khẩn cấp, cảnh báo sạt lở đất và dự báo lũ trên các con sông lớn. Đồng thời, hãy chú ý đến thông tin sơ tán do chính quyền địa phương ban hành dựa trên những dự báo đó, và hành động sớm nếu cần thiết.
Các cảnh báo và thông báo chính được ban hành khi có bão hoặc mưa lớn
Cảnh báo khẩn cấp: Mưa lớn (sạt lở đất, lũ lụt), gió bão, sóng cao, triều cường
- Cảnh báo: Mưa lớn (sạt lở đất, lũ lụt), lũ, gió bão, sóng cao, triều cường
- Thông báo: Mưa lớn, lũ, gió mạnh, sóng cao, triều cường, sấm sét
Các cấp độ cảnh báo và hành động nên thực hiện
Tình huống mức cảnh báo, kêu gọi hành động, hành động cần thực hiện
1 Có nguy cơ điều kiện thời tiết xấu đi trong tương lai Thông tin cảnh báo sớm của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản Nâng cao nhận thức về thiên tai và chuẩn bị cho thiên tai
2 Điều kiện thời tiết xấu đi Cảnh báo mưa lớn, lũ lụt và nước dâng do bão từ Cơ quan Khí tượng Nhật Bản Kiểm tra nguy cơ thiên tai của nhà hoặc nơi lưu trú của bạn trên bản đồ, v.v. và xác nhận lại các tuyến đường và địa điểm sơ tán.
3 Nguy cơ sơ tán thảm họa của người cao tuổi Sơ tán người già và người khuyết tật đã bắt đầu. Những người khác cũng sẽ nhìn thấy tình hình và chuẩn bị sơ tán hoặc bắt đầu sơ tán.
4 Lệnh sơ tán có nguy cơ thảm họa cao: Tất cả mọi người nên sơ tán kịp thời.
5 Tai nạn xảy ra hoặc sắp xảy ra Đảm bảo an toàn khẩn cấp Một tình huống trong đó thảm họa đã xảy ra hoặc sắp xảy ra. Tính mạng đang gặp nguy hiểm, cần phải hành động khẩn cấp!
*Nguồn: Trang thông tin phòng chống thiên tai của Văn phòng Nội các, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản
* Có khả năng bạn sẽ không thể sơ tán kịp thời ở cấp độ 5, vì vậy hãy nhớ sơ tán ở cấp độ 4.
Rất khó để dự đoán một cơn bão sẽ đến gần như thế nào và liệu nó sẽ tấn công trực tiếp hay chỉ gặm cỏ, và các thảm họa thứ cấp do bão gây ra có thể xảy ra. Do đó, điều quan trọng là phải chuẩn bị tốt trước khi bão đến gần.
Nếu bạn sống ở Nhật Bản, đừng quên gia cố cửa sổ và cửa ra vào, kiểm tra túi khẩn cấp, dự trữ thực phẩm và nước uống. Đi ra ngoài rất nguy hiểm, vì vậy hãy ở trong nhà khi bão đang đến gần.
Nếu gặp bão trong chuyến du lịch thì phải làm gì?
Khi bão đến gần, các phương tiện giao thông có thể bị dừng hoạt động và các điểm tham quan du lịch có thể tạm thời đóng cửa. Nếu trước hoặc trong chuyến đi có khả năng xảy ra bão, thì hành động sớm là chìa khóa quan trọng.
Kiểm tra thông tin bão mới nhất qua trang web và ứng dụng!
Nếu bạn cảm thấy lo lắng về việc đi du lịch đến Nhật Bản vì bão đang đến gần, trước tiên hãy kiểm tra tình hình bão theo thời gian thực và thông tin sơ tán với một nguồn đáng tin cậy.
- Trang web chính thức của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (đa ngôn ngữ): Bạn có thể kiểm tra chính xác thông tin thời tiết mới nhất, chẳng hạn như đường đi và mức cảnh báo của bão.
- Mẹo an toàn (ứng dụng thông tin thảm họa): Thông báo về thông tin thảm họa như động đất và bão bằng nhiều ngôn ngữ. Đây là một ứng dụng miễn phí rất hữu ích cho khách du lịch.
- NHK WORLD-JAPAN: Cung cấp tin tức thời gian thực và thông tin thảm họa tại Nhật Bản bằng tiếng Anh.
Thông tin di chuyển và giao thông trong bão
Khi bão đến gần, các phương tiện giao thông như máy bay, tàu cao tốc, tàu thông thường và xe buýt có thể bị hủy hoặc hủy bỏ. Trước khi đi du lịch, hãy nhớ kiểm tra các trang web và ứng dụng chính thức của các hãng hàng không và cơ quan vận tải để biết tình trạng chuyến bay mới nhất.
Trong trường hợp hiếm khi chuyến bay hoặc tàu của bạn bị hủy, nếu chuyến bay bị hủy hoặc hủy do bão, bạn có thể được hoàn tiền hoặc điều chỉnh thay đổi lịch trình mà không mất phí, vì vậy hãy kiểm tra email xác nhận tại thời điểm đặt chỗ và thông tin từ hãng hàng không hoặc cơ quan vận tải, và làm theo hướng dẫn.
Lưu ý khi ra ngoài
Hãy cẩn thận khi ra ngoài khi bão đang đến gần. Ô thường không sử dụng được, đặc biệt là do gió mạnh và mưa lớn, vì vậy bạn nên chuẩn bị áo mưa và giày chống thấm nước. Ngoài ra, việc ép buộc bản thân đi lại rất nguy hiểm, vì vậy tốt hơn hết bạn nên kiểm tra tình trạng hoạt động của các phương tiện giao thông công cộng thường xuyên và linh hoạt điều chỉnh lịch trình của mình theo tình hình.
Làm gì khi ở khách sạn vào ngày bão
Hầu hết các khách sạn tại Nhật đều có Wi-Fi, nên bạn có thể dễ dàng kiểm tra thông tin thời tiết và giao thông theo thời gian thực. Trong những ngày có bão, ở trong nhà là an toàn nhất. Nhiều khách sạn còn có nhà hàng, spa, phòng gym, phòng tắm công cộng lớn hoặc hồ bơi, giúp bạn tận hưởng kỳ nghỉ thoải mái. Nếu có thời gian, bạn cũng nên chuẩn bị đồ ăn dự phòng và vật dụng khẩn cấp, đồng thời xác nhận vị trí các điểm sơ tán gần đó để yên tâm hơn.
Những điều thú vị về bão ở Nhật Bản: “Typhoon Ginza” và việc không được nghỉ bão!?
Bão "đổ bộ" là gì?
Ở Nhật Bản, "đổ bộ" có nghĩa là trung tâm của một cơn bão đến bờ biển của lục địa Nhật Bản như Hokkaido, Honshu, Shikoku và Kyushu. Mặt khác, khi một cơn bão lướt qua một hòn đảo hoặc bán đảo nhỏ và ngay lập tức quay trở lại biển, nó được mô tả là "đi qua".
Ví dụ, khi một cơn bão tiếp cận Okinawa, nó không được nói là "đổ bộ", mà là "đi qua". Ngoài ra, ở các tỉnh không đối diện với biển, "số lần đổ bộ" theo thống kê bằng không.
Bão Ginza là gì?
Bạn đã bao giờ nghe nói về "Bão Ginza" chưa? Có rất nhiều xe cộ như "Phố Ginza" = Nó đề cập đến một khu vực mà bão thường đi qua. Cụ thể, Okinawa, Kyushu, Shikoku và khu vực này đôi khi được gọi là "Bão Ginza".
Người Nhật có đi làm ngay cả khi có bão không!?
Hàng năm, Nhật Bản thường xuyên phải đối mặt với những cơn bão mạnh. Ở các khu vực như Kyushu và Okinawa, bão là một phần quen thuộc của cuộc sống mùa hè. Tuy nhiên, Nhật Bản nhìn chung không có chế độ “nghỉ làm do bão.”
Rất nhiều người Nhật chăm chỉ vẫn tiếp tục đi làm ngay cả trong thời tiết bão. Một số người thậm chí còn ngủ lại khách sạn gần công ty từ tối hôm trước để tránh bị hủy tàu.
Tuy vậy, những năm gần đây, quan điểm “ưu tiên sự an toàn hơn là cố gắng đi làm bằng mọi giá” đang dần lan rộng và phong cách làm việc cũng đang thay đổi từng chút một.
Comments