【Năm 2025】Trung Thu Nhật Bản là khi nào? Hướng dẫn ý nghĩa, nguồn gốc, truyền thống và cách thưởng thức lễ hội ngắm trăng tại Nhật Bản.

Bạn có biết đến "Ngắm trăng", một phong tục mùa thu đặc trưng của Nhật Bản? Đây là một nét văn hóa độc đáo của Nhật, nơi bạn có thể cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên và văn hóa phong phú của đất nước này qua việc ngắm nhìn mặt trăng tỏa sáng trên bầu trời đêm trong trẻo.

"Trăng trung thu" năm 2025 rơi vào thứ Hai, ngày 6 tháng 10, và một dịp ngắm trăng khác là "Trăng mười ba đêm" sẽ diễn ra vào Chủ Nhật, ngày 2 tháng 11.

Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về lịch sử và ý nghĩa của tục ngắm trăng truyền thống Nhật Bản, cũng như cách để bạn có thể tận hưởng trọn vẹn phong tục này. Mùa thu năm nay, hãy thử trải nghiệm vẻ đẹp của lễ ngắm trăng tại Nhật Bản nhé!

※ Một phần doanh thu có thể được chuyển lại cho FUN! JAPAN nếu bạn mua hàng hoặc đặt chỗ từ các sản phẩm được giới thiệu trong bài viết.

Ngắm trăng là gì? Lịch sử và ý nghĩa

Nguồn: Yang Su Shunobu, "Sơ đồ hoàng gia Yoshino Imperial Palace Tsukimi", Hanshiro Miyake, Meiji 21. Bộ sưu tập kỹ thuật số của Thư viện Quốc hội ( Tham khảo 2025-07-11)

Nguồn gốc của ngắm trăng là "Tết Trung thu" ở khu vực Trung Hoa

"Ngắm trăng" là một phong tục truyền thống của Nhật Bản, đúng như tên gọi, là thưởng ngoạn mặt trăng trên bầu trời đêm. Cụm từ "ngắm trăng" đơn giản có nghĩa là chiêm ngưỡng mặt trăng, nhưng thông thường, khi nhắc đến "ngắm trăng", người ta hiểu là sự kiện diễn ra vào ngày "Trăng trung thu". Trăng tròn vào đêm 15 tháng 8 âm lịch được gọi là "Trăng trung thu" và được xem là trăng đẹp nhất trong năm.

Nguồn gốc của tục ngắm trăng này bắt nguồn từ "Tết Trung thu" được truyền từ Trung Quốc cổ đại. Ở Trung Hoa và Việt Nam, đây là ngày lễ quan trọng chỉ sau Tết Nguyên Đán, là dịp để gia đình quây quần sum họp. Tết Trung thu được truyền vào Nhật Bản vào thời Nara và Heian. Tại Nhật, ban đầu giới quý tộc tổ chức những buổi yến tiệc tao nhã, làm thơ, chơi nhạc và ngắm trăng, rồi sau đó phổ biến đến tầng lớp bình dân vào thời Edo như một nghi lễ "Rằm tháng Tám", cầu nguyện mùa màng bội thu và bày tỏ lòng biết ơn với thu hoạch.

Ngắm trăng ở Nhật có hai dịp: Rằm tháng Tám và Trăng mười ba đêm

Tại Nhật, thực ra có hai dịp trong năm để ngắm trăng. Một là ngày 15 tháng 8 âm lịch – Rằm tháng Tám (Trăng trung thu). Dịp còn lại là ngày 13 tháng 9 âm lịch – Trăng mười ba đêm. Trăng mười ba đêm được xem là trăng đẹp thứ hai sau Rằm tháng Tám, còn được gọi là "trăng sau". Việc chỉ ngắm trăng một trong hai đêm này gọi là "ngắm trăng lệch", bị xem là không may mắn. Việc ngắm trăng cả hai lần thể hiện mong ước về mùa màng phong phú và cuộc sống thịnh vượng.

Ngày ngắm trăng thay đổi hàng năm vì dựa theo lịch âm

Ngày ngắm trăng thay đổi mỗi năm do được tính theo lịch âm vốn được sử dụng tại Nhật cho đến thời Minh Trị. Hiện nay, Nhật sử dụng lịch dương (lịch Gregory), do đó ngày tháng giữa hai lịch không trùng khớp, gây ra sự chênh lệch mỗi năm.

"Trăng trung thu" không nhất thiết là ngày trăng tròn

Khi nhắc đến ngắm trăng, người ta thường liên tưởng đến trăng tròn, nhưng thực tế "Trăng trung thu" không nhất thiết phải là ngày trăng tròn. Bởi lẽ, "Trăng trung thu" được xác định theo số ngày kể từ ngày trăng non, còn trăng tròn phụ thuộc vào vị trí của mặt trăng, mặt trời và trái đất. Vì mặt trăng quay quanh trái đất theo quỹ đạo elip, tốc độ di chuyển thay đổi theo vị trí nên có khi trăng tròn xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn ngày 15. Đây là lý do "Trăng trung thu" không phải lúc nào cũng tròn.

Chuẩn bị cho lễ ngắm trăng: Trang trí và thực phẩm đặc biệt

Sau khi xác định ngày "Trăng trung thu", hãy bắt tay vào chuẩn bị để tận hưởng lễ ngắm trăng. Những đồ cúng và trang trí được giới thiệu dưới đây không chỉ đẹp mắt mà còn chứa đựng những ý nghĩa và ước nguyện truyền thống, thể hiện tinh thần văn hóa Nhật Bản.

Chuẩn bị 1: Bánh trôi ngắm trăng

Không thể thiếu chính là "bánh trôi ngắm trăng". Bánh được làm từ gạo mới thu hoạch trong năm, xay thành bột và nặn tròn, tượng trưng cho mặt trăng. Đây là cách thể hiện lòng biết ơn với vụ mùa và cầu mong cho mùa sau bội thu. Số lượng bánh thường là 15 cái cho Rằm tháng Tám, hoặc 12 cái tương ứng với 12 tháng trong năm, tùy vào từng vùng và gia đình. Có nhiều cách xếp bánh, trong đó cách xếp chồng cao thể hiện việc dâng lời cảm tạ đến trời.

Tại Kyoto có loại bánh tròn dẹt bọc đậu đỏ nhuyễn, và có nơi không dùng bánh mà thay bằng khoai sọ để cúng. Tùy theo vùng miền mà hình thức cũng khác nhau.

Chuẩn bị 2: Cỏ lau

Tiếp theo là cỏ lau. Cỏ lau mọc hoang trên đồng vào mùa thu, có bông giống như bông lúa nên được dùng làm vật trang trí thay cho lúa. Ngoài ra, cỏ lau với đầu cắt sắc nhọn còn mang ý nghĩa trừ tà. Từ xưa, cỏ lau còn được xem là nơi trú ngụ của thần mặt trăng – gọi là "vật thể linh thiêng", dùng để nghênh đón thần linh và cầu mong mùa màng phong phú.

Chuẩn bị 3: Các lễ vật khác (khoai sọ, hạt dẻ, đậu nành, rượu…)

Các lễ vật khác như khoai sọ, hạt dẻ, đậu nành, trái cây mùa thu và rượu sake cũng được dùng để dâng lên thần linh. Tất cả đều là nông sản thu hoạch trong năm, thể hiện lòng biết ơn. Đặc biệt, khoai sọ có liên hệ sâu sắc với Rằm tháng Tám – còn gọi là "Trăng khoai" – và là biểu tượng cho mùa màng bội thu.

Những món trang trí và đồ ăn này không chỉ đẹp mắt mà còn mang ý nghĩa sâu sắc. Hiểu rõ những điều này sẽ khiến việc ngắm trăng không chỉ là thưởng ngoạn mà còn là cơ hội để nuôi dưỡng lòng biết ơn và sự kính trọng với thiên nhiên – một trải nghiệm sâu sắc hơn rất nhiều.

Tận hưởng bằng cả năm giác quan! Gợi ý trải nghiệm ngắm trăng

Nếu đã ở Nhật, tại sao không thử ngắm trăng bằng cả thị giác, vị giác và cảm xúc? Dưới đây là 3 cách gợi ý để bạn thưởng thức lễ ngắm trăng.

Cách 1: Tham gia sự kiện ngắm trăng

Hình ảnh không liên quan đến các sự kiện được liệt kê dưới đây

Trong mùa ngắm trăng, nhiều bữa tiệc và sự kiện ngắm trăng được tổ chức trên khắp Nhật Bản.

*Thông tin sau đây là thông tin cập nhật tính đến ngày 16 tháng 7 năm 2025. Vui lòng kiểm tra trang web chính thức để biết thông tin mới nhất.

【Kyoto】Daikakuji – "Buổi tối ngắm trăng"

Đây là một sự kiện truyền thống đã được tổ chức từ thời Heian để ngắm mặt trăng từ đỉnh của một con tàu thanh lịch. Mặt trăng phản chiếu trong ao cũng rất đẹp và thu hút bạn vào thế giới thanh tao của nó.

Thời gian: Ngày 4 tháng 10 năm 2025 (Thứ Bảy) ~ 6 tháng 10 năm 2025 (Thứ Hai) 17:30 ~ 21:00 (Lễ tân đóng lúc 20:30)
Giá: 500 yên cho người lớn, 300 yên cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông (* Hệ thống luân phiên ngày và đêm. Những người thờ phượng vào ban ngày cũng cần phải trả một khoản phí vào cửa riêng.)
Bấm vào đây để xem trang web chính thức

【Tokyo】Tokyo Tower – "Đi bộ ngắm trăng bằng cầu thang ngoài trời"

Tháp Tokyo, biểu tượng của Tokyo, mở cửa cho công chúng từ 9:00 sáng ~ 4:00 chiều vào các ngày thứ Bảy, Chủ nhật và ngày lễ, và "Cầu thang ngoài trời", cho phép bạn đi bộ lên đài quan sát cao 150 mét (boong chính), sẽ được mở vào ban đêm trùng với mặt trăng nổi tiếng của giữa mùa thu.

Ngày và giờ: 2025 TBD
Phí (phí quan sát thông thường): [Boong chính] Người lớn 1.500 yên, Học sinh trung học 1.200 yên, Học sinh tiểu học và trung học cơ sở 900 yên, 4 tuổi ~ Trẻ mẫu giáo 600 yên
Bấm vào đây để xem trang web chính thức

【Shizuoka】Đài thiên văn Gekkou – "Buổi quan sát Trăng trung thu"

Tại các đài quan sát thiên văn trên khắp đất nước, các nhóm quan sát và quan sát trùng với mặt trăng nổi tiếng vào giữa mùa thu có thể được tiếp cận một cách khoa học. Tại Đài quan sát Gekko ở tỉnh Shizuoka, một sự kiện được tổ chức hàng năm để quan sát mặt trăng từ sân thượng sau khi xem cung thiên văn về mặt trăng, và nếu trời nắng, bạn có thể nhìn thấy mặt trăng và các hành tinh bằng kính viễn vọng.

Ngày giờ: Thứ Hai, ngày 6 tháng 10 năm 2025 18:30~20:00
Học phí: [Phí tham gia] 500 yên cho học sinh trung học cơ sở trở lên, 300 yên cho 4 tuổi ~ học sinh tiểu học
Bấm vào đây để xem trang web chính thức

【Tokyo】The Cruise Club Tokyo

Du thuyền ngắm trăng lãng mạn từ biển hoặc sông cũng rất phổ biến. Trong không gian phi thường của một con tàu du lịch sang trọng, bạn có thể thưởng thức khóa học Pháp, cảnh đêm của Vịnh Tokyo và ngắm trăng.

👉 Đặt du thuyền ăn tối của bạn tại đây

Cách 2: Tự làm bánh trôi ngắm trăng

Tự tay làm bánh trôi ngắm trăng cũng rất thú vị. Dùng "bột shiratamako", "bột dango", hay "bột joshinko" bán tại siêu thị là có thể làm dễ dàng. Trên bao bì bột thường có hướng dẫn chi tiết. Làm bánh, dâng cúng và cùng nhau thưởng thức sẽ là kỷ niệm vui vẻ với gia đình, bạn bè.

Công thức bánh bao Tsukimi dễ dàng

Nguyên liệu: 200 g bột bóng trắng, 150 ml nước (ấm)

Cho bột bóng trắng vào bát, thêm nước từng chút một và nhào cho đến khi cứng như dái tai.
Cuộn nó thành từng miếng nhỏ và tạo thành một chiếc bánh bao dẹt.
Đun sôi nhiều nước trong nồi và cho bánh vào nước sôi.
Khi bánh mì nổi lên, đun sôi thêm 2 ~ 3 phút và cho vào nước lạnh.

Khi ăn, vui lòng ăn kèm với bột đậu nành hoặc bột đậu đỏ. Nếu bạn làm nó với gia đình và bạn bè của mình, nó sẽ càng thú vị hơn.

Cách 3: Thưởng thức món trăng – đồ ngọt & món ăn theo mùa

Trong mùa ngắm trăng, nhiều loại đồ ngọt theo chủ đề "ngắm trăng" và đồ ăn ngon sẽ có sẵn trong thời gian giới hạn.

Bánh truyền thống từ các tiệm wagashi nổi tiếng

Kẹo Nhật Bản đẹp với sự khéo léo là một niềm vui cho mắt và lưỡi.

Menu giới hạn từ cửa hàng tiện lợi và fast food

Các sản phẩm độc đáo như "Tsukimi Burger" tại cửa hàng hamburger, bánh bao Tsukimi tại cửa hàng tiện lợi và bánh Tsukimi xuất hiện hàng năm. Ở Nhật Bản, các loại thực phẩm tròn màu vàng và cam như lòng đỏ trứng và quả hạt dẻ vàng thường được sử dụng để giống với mặt trăng.

Tận hưởng văn hóa "ngắm trăng" sâu sắc của Nhật

Mùa thu này, hãy trải nghiệm ngắm trăng truyền thống của Nhật. Dưới bầu trời thu trong trẻo, ngắm mặt trăng tỏa sáng, nếm bánh trôi, trang trí cỏ lau, và cảm nhận trọn vẹn hương vị mùa thu Nhật Bản bằng cả năm giác quan.

Thư mục: