【2025 ปีล่าสุด】เจาะลึกเรื่องนักษัตรญี่ปุ่น! ต้นกำเนิด ลำดับสัตว์ และสัตว์ประจำปีหน้า-ปีนี้คืออะไร?

ปี 2026 (ปีหน้า) ตรงกับปีนักษัตร “มะเมีย (午)” ปีนักษัตร (干支 / eto / เอโตะ) ไม่ได้เป็นเพียงแค่แนวคิดเกี่ยวกับปฏิทินเท่านั้น แต่ยังถูกนำมาใช้ในการทำนายลักษณะนิสัย หรือประดับตกแต่งเป็นของมงคลรับปีใหม่อีกด้วย ซึ่งฝังรากลึกอยู่ในวัฒนธรรมญี่ปุ่นอย่างมาก ในบทความนี้จะอธิบายความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับนักษัตรญี่ปุ่น ความหมายทางวัฒนธรรม และรายละเอียดของปีนักษัตรในปี 2025 และ 2026 อย่างละเอียด เมื่ออ่านบทความนี้แล้ว คุณจะเข้าใจลำดับและความหมายของนักษัตรได้อย่างชัดเจน และสามารถต้อนรับปีใหม่ได้อย่างสนุกสนานยิ่งขึ้น

ความรู้พื้นฐานและความหมายของ “นักษัตร” หรือ "เอโตะ" ในญี่ปุ่น

นักษัตรเป็นสิ่งที่ฝังรากลึกในวิถีชีวิตของชาวญี่ปุ่นมาตั้งแต่โบราณ ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับพื้นฐานและสัตว์ทั้ง 12 ตัวในนักษัตรกันก่อน

ควรรู้! เอโตะและสัตว์ทั้ง 12 ตัว

“เอโตะ” เดิมทีคือระบบปฏิทินที่ผสมผสานระหว่าง “จิกกัน" (十干 - สิบก้าน) และ “จูนิชิ" (十二支 - สิบสองแขนง) ซึ่งจะครบรอบทุก 60 ปี จิกกันประกอบด้วย 10 ธาตุ เช่น คิโนเอะ (甲 - ไม้หยาง), คิโนโตะ (乙 - ไม้หยิน), ฮิโนเอะ (丙 - ไฟหยาง), ฮิโนโตะ (丁 - ไฟหยิน) ฯลฯ ซึ่งเชื่อว่าเป็นตัวแทนของการไหลเวียนของสวรรค์ ส่วนจูนิชิใช้สัตว์ 12 ชนิด ได้แก่ 子, 丑, 寅, 卯, 辰, 巳, 午, 未, 申, 酉, 戌, 亥 เพื่อแทนปีต่าง ๆ

【สัตว์ทั้ง 12 ตัวในนักษัตร】

• 子 (เนะ - ชวด) หนู
• 丑 (อุชิ - ฉลู) วัว
• 寅 (โทระ - ขาล) เสือ
• 卯 (อุ - เถาะ) กระต่าย
• 辰 (ทัตสึ - มะโรง) มังกร
• 巳 (มิ - มะเส็ง) งู
• 午 (อุมะ - มะเมีย) ม้า
• 未 (ฮิทสึจิ - มะแม) แกะ
• 申 (ซารุ - วอก) ลิง
• 酉 (โทริ - ระกา) ไก่
• 戌 (อินุ - จอ) หมา
• 亥 (อิ - กุน) หมูป่า

ในปัจจุบัน มักเรียกเฉพาะจูนิชิว่า “เอโตะ” ทำให้มีความหมายว่าปีนักษัตรแทนการเรียกระบบ 60 ปีแบบต้นฉบับ สัตว์แต่ละตัวในนักษัตรมีความหมายเชิงสัญลักษณ์ และได้รับความนิยมในการใช้ทำนายลักษณะนิสัยหรือโชคชะตา

เหตุผลที่ลำดับของนักษัตรถูกกำหนดขึ้น

ลำดับของนักษัตรมีที่มาจากนิทานพื้นบ้านเรื่องหนึ่ง

ครั้งหนึ่ง เทพเจ้าประกาศว่า “เช้าวันปีใหม่ ใครมาทักทายข้าก่อน จะได้ทำหน้าที่ดูแลปีนั้น ๆ ตามลำดับ” เหล่าสัตว์จึงแข่งกันไปหาเทพเจ้า หนูผู้ฉลาดกระโดดขึ้นหลังวัว และกระโดดลงก่อนถึงเส้นชัย จึงไปถึงเป็นตัวแรก ตามด้วยวัว เสือ กระต่าย... จนกระทั่งหมูป่า (อิโนะชิชิ) วิ่งมาถึงเป็นตัวที่สิบสอง

นิทานเรื่องนี้เป็นที่มาของลำดับนักษัตร และยังมีอิทธิพลต่อภาพลักษณ์ของสัตว์แต่ละตัวอีกด้วย

สัตว์นักษัตรที่แตกต่างกันระหว่างญี่ปุ่นกับประเทศในเอเชีย

ในญี่ปุ่น สัตว์ตัวสุดท้ายของนักษัตรคือหมูป่า (อิโนะชิชิ) แต่ในประเทศจีน เกาหลีใต้ ไทย ฯลฯ มักใช้หมูบ้านแทน และบางที่ก็ใช้แพะแทนแกะ (未)

แม้จะเป็นนักษัตรเหมือนกัน แต่สัตว์ที่ใช้แตกต่างกันไปตามแต่ละประเทศ เนื่องจากวัฒนธรรมและประเพณีที่ต่างกัน ความแตกต่างเหล่านี้ทำให้เห็นถึงความน่าสนใจและความหลากหลายของวัฒนธรรมนักษัตรในเอเชีย

ตรวจสอบนักษัตรประจำปี! 【ปี 2025・2026】

ในส่วนนี้จะขอแนะนำรายชื่อนักษัตรในปี 2025 และ 2026 รวมถึงลำดับนักษัตรตลอด 12 ปีข้างหน้า

นักษัตรประจำปี 2026

ปีนักษัตรของปี 2026 คือ ฮิโนเอะอุมะ (丙午 - มะเมียไฟหยาง) สัตว์ประจำปีคือ มะเมีย (午) หรือม้า ตั้งแต่สมัยโบราณมีความเชื่อกันว่า “ปีฮิโนเอะอุมะ” เป็นปีที่มีโชคดีและเปี่ยมไปด้วยพลังงาน การกระทำในเชิงบวกจะดึงดูดโชคลาภเข้ามา บางทีในปีหน้าคุณอาจลองก้าวเดินใหม่ ๆ โดยคำนึงถึงปีนักษัตรนี้ก็ได้

ปีนักษัตรของปี 2025

ปีนักษัตรของปี 2025 คือ คิโนโตะมิ (乙巳 - ไม้หยินมะเส็ง) สัตว์ประจำปีคือ มะเส็ง (巳) หรืองู ปีนี้เป็นปีที่สื่อถึงสติปัญญาและการเปลี่ยนแปลง เชื่อกันว่าเป็นปีที่ซ่อนความมุ่งมั่นอันแรงกล้าไว้ภายใต้ความสงบ ปี 2025 เป็นช่วงเวลาที่ต้องการการตัดสินใจอย่างสุขุมและความยืดหยุ่น การริเริ่มที่เกี่ยวกับการเรียนรู้หรือการเปลี่ยนแปลงจะประสบความสำเร็จได้ง่ายในปีนี้

รายชื่อปีนักษัตรตั้งแต่ปี 2025 - 2037

บทบาทของปีนักษัตรในวัฒนธรรมและชีวิตประจำวันของญี่ปุ่น

ปีนักษัตรถือเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่ขาดไม่ได้ในงานปีใหม่ของญี่ปุ่นและโอกาสสำคัญในชีวิต ต่อไปนี้จะพาไปดูบทบาทของปีนักษัตรในวัฒนธรรมและชีวิตประจำวันของชาวญี่ปุ่น

ขนบธรรมเนียมปีใหม่กับปีนักษัตร

ในวันปีใหม่ของญี่ปุ่น การ์ดอวยพรปีใหม่และของตกแต่งที่มีลวดลายปีนักษัตรถือเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ โดยเฉพาะการ์ดอวยพรปีใหม่มักจะมีภาพสัตว์ประจำปีนักษัตรของปีถัดไป นอกจากนี้ ของตกแต่งปีนักษัตร (เช่น กระดิ่งดินเผา งานแกะสลักไม้ ฯลฯ) ยังถือเป็นเครื่องรางนำโชคอีกด้วย ขนบธรรมเนียมการเฉลิมฉลองปีใหม่ผ่านปีนักษัตรนี้ถือเป็นวัฒนธรรมที่ช่วยกระชับความสัมพันธ์ในครอบครัวและชุมชนอย่างญี่ปุ่นแท้ ๆ

ตัวอย่างเช่น “Nakagawa Masashichi Shoten (นากากาวะ มาซาชิจิ โชเท็น)” ร้านขายของใช้ในชีวิตประจำวันที่มีประวัติยาวนานกว่า 300 ปีในญี่ปุ่นและเน้นงานหัตถกรรม จะออกสินค้าต่าง ๆ ที่มีลวดลายปีนักษัตรของปีถัดไปทุกปี

👉คลิกที่นี่เพื่อรับคูปองปลอดภาษีสุดคุ้มสำหรับร้าน “Nakagawa Masashichi Shoten”

ปีเกิดกับปีนักษัตร

ปีนักษัตรยังเป็นสัญลักษณ์ของปีเกิด โดยเชื่อกันว่าสัตว์ประจำปีเกิดจะส่งผลต่อบุคลิกภาพและโชคชะตาของแต่ละคน โดยเฉพาะ “โทชิโอโตโกะ (年男)・โทชิอนนะ (年女)” หรือผู้ที่เกิดปีเดียวกับปีนักษัตรในปีนั้น ๆ จะถือเป็นปีพิเศษ มีความหมายในการปัดเป่าสิ่งไม่ดีและเริ่มต้นใหม่ นอกจากนี้ “คันเรกิ” (還暦) หรือการครบรอบ 60 ปี ก็เป็นจุดเปลี่ยนที่ปีนักษัตรวนกลับมาปีเกิดอีกครั้ง เป็นประเพณีที่เฉลิมฉลองอายุยืนและการเกิดใหม่ในญี่ปุ่น

เกร็ดความรู้เกี่ยวกับปีนักษัตรและวิธีอ่านคันจิของปีนักษัตร

เมื่อเข้าใจพื้นฐานของนักษัตรแล้ว ต่อไปนี้จะขอแนะนำความรู้เพิ่มเติมเพื่อให้สนุกกับนักษัตรมากยิ่งขึ้น

วิธีอ่านคันจิของนักษัตร

ในภาษาญี่ปุ่น นักษัตรจะมีวิธีอ่าน 2 แบบ คือแบบออนโยมิ (อ่านแบบจีน) และคุนโยมิ (อ่านแบบญี่ปุ่น) เช่น “子” อ่านแบบออนว่า “ชิ” และแบบคุนว่า “เน” เช่นเดียวกับ “丑＝จู／อุชิ” “寅＝อิน／โทระ” เป็นต้น

คันจิของนักษัตรจะใช้ในปฏิทินหรือเอกสารประวัติศาสตร์ ส่วนชื่อสัตว์ที่อ่านแบบคุนจะนิยมใช้ในชีวิตประจำวัน การจดจำวิธีอ่านจะช่วยให้เข้าใจที่มาและภูมิหลังทางวัฒนธรรมของนักษัตรได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

ภาพลักษณ์ของสัตว์ในวัฒนธรรมญี่ปุ่น

สัตว์แต่ละชนิดในนักษัตรมีความหมายเชิงสัญลักษณ์ เช่น หนูหมายถึง “ลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง” วัวหมายถึง “ขยันและอุดมสมบูรณ์” เป็นต้น สัตว์เหล่านี้ยังถูกนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของบุคลิกภาพและโชคชะตาในศาสตร์ดูดวงนักษัตรอีกด้วย

นักษัตรทั้งสิบสองยังใช้แทนเวลาและทิศทาง

นักษัตรทั้งสิบสอง ไม่ได้ใช้แค่แทนปีเท่านั้น แต่ในอดีตยังใช้แทนเวลาและทิศทางอีกด้วย

สิบสองนักษัตร หมายถึง ทิศทางที่แบ่งวงกลมออกเป็น 12 ส่วนเท่า ๆ กัน โดยทิศเหนือแท้จะเรียกว่า “ชิ (子)” และทิศใต้แท้จะเรียกว่า “โกะ (午)” ซึ่งจะถูกจัดวางตามเข็มนาฬิกา เส้นที่เชื่อมระหว่าง “子 (เหนือ)” กับ “午 (ใต้)” นี้เอง เป็นที่มาของคำว่า “เส้นชิโกะเซ็น (子午線)” หรือเส้นเมอริเดียนที่ใช้ในภูมิศาสตร์สมัยใหม่

นอกจากนี้ ในสมัยเอโดะและอดีตของญี่ปุ่น ยังมีการแบ่งหนึ่งวันออกเป็นสิบสองนักษัตร โดยใช้แต่ละนักษัตรแทนช่วงเวลาประมาณ 2 ชั่วโมง วิธีเรียกเวลานี้ยังคงปรากฏอยู่ในภาษาปัจจุบัน เช่น “โชโกะ (正午)” หมายถึงกึ่งกลางของ “อุมะโนะโคะคุ (午の刻 - ยามมะเมีย)” หรือเวลา 12.00 น. ซึ่งก็คือเที่ยงวัน ช่วงเวลาก่อนคำว่า “午 (หรือ 正午 - เที่ยงวัน)” จะเรียกว่า “โกะเซ็น (午前)” และหลังเวลาเที่ยงจะเรียกว่า “โกะโกะ (午後)”

ดังนั้น นักษัตรจึงไม่ใช่แค่สัญลักษณ์ประจำปีของเราเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งกับแนวคิดเรื่องเวลาและทิศทาง ซึ่งยังคงมีชีวิตอยู่ในวัฒนธรรมและภาษาของญี่ปุ่นจนถึงปัจจุบัน

นักษัตรเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมญี่ปุ่น

นักษัตรไม่ใช่แค่ปฏิทินธรรมดา แต่เป็น “สัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม” ที่สำคัญในชีวิตของชาวญี่ปุ่น เช่น การอวยพรปีใหม่ การ์ดปีใหม่ การฉลองครบรอบ 60 ปี ฯลฯ คุณสามารถค้นหานักษัตรของตัวเอง พูดคุยกับเพื่อนชาวญี่ปุ่น หรือมองหาสินค้าที่เกี่ยวข้องกับนักษัตรก็สนุกดี ผ่านนักษัตรนี้เอง คุณจะได้สัมผัสถึงความลึกซึ้งของวัฒนธรรมญี่ปุ่นที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณ