<<โทโยโตมิ ฮิเดโยชิ>> ชาวนาผู้รวมแผ่นดินญี่ปุ่น ┏(＾0＾)┛┗(＾0＾) ┓

ผู้นำญี่ปุ่นทุกคนล้วนแต่มีชาติกระกูล จึงสามารถก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำแห่งยุค นั่นหมายความว่าหากปราศจากสิ่งเหล่านี้พวกเขาย่อมหมดโอกาสที่จะได้ครองแผ่นดิน ทว่าสำหรับ “โทโยโตมิ ฮิเดโยชิ” แล้ว เขาคือคนยากไร้ ไม่มีชาติตระกูล ไม่มีฐานอำนาจการเมือง ไม่มีกองทัพสนับสนุน แต่เขาสามารถพุ่งทะยานจนกลายเป็นผู้นำสูงสุดของแผ่นดินได้

✲✣✲ พื้นเพของ โทโยโตมิ ฮิเดโยชิ ✲✣✲

“โทโยโตมิ ฮิเดโยชิ” มีนามเดิมว่า “คิโนชิตะ โทกิชิโร” เกิดเมื่อปี ค.ศ. 1537 ในแคว้นโอวาริ จังหวัดนาโงยะ บ้านเกิดเดียวกับโอดะ โนบุนางะ แต่ที่แตกต่างกันราวฟ้ากับดินก็คือ โนบุนางะเป็นผู้ที่เกิดมาในชนชั้นซามูไรและเป็นทายาทผู้ครองแคว้น ในขณะที่ฮิเดโยชิเกิดมาในชนชั้นชาวนาที่แสนยากจน เมื่อบิดาได้เสียชีวิตลง มารดาได้แต่งงานใหม่ จึงได้หนีออกจากบ้านไปผจญภัยเสี่ยงโชค โดยใช้ชื่อว่า “คิโนชิตะ โทกิชิโร”

การรับใช้ในตระกูลโอดะ

ในปี ค.ศ. 1557 โทกิชิโรได้เข้ารับใช้ตระกูลโอดะ ซึ่งในขณะนั้นมีผู้นำคือโอดะ โนบูนางะ โดยมีหน้าที่เป็นผู้ดูแลรองเท้าของโนบูนางะ

✲✣✲ ผลงานชิ้นแรก ✲✣✲

ผลงานชิ้นแรกเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1567 คือการเข้ายึดปราสาทกิฟุบนยอดเขาอินาบะ จังหวัดกิฟุในปัจจุบัน โดยโทกิชิโรเป็นผู้ค้นพบเส้นทางลัดขึ้นสู่ยอดเขา ทำให้ทัพของโอดะ โนบูนางะ สามารถเข้ายึดปราสาทได้

✲✣✲ ขุนพลลิง ✲✣✲

ในปี ค.ศ. 1568 ได้ติดตามทัพของโอดะ โนบูนางะ ในการเข้ายึดเมืองเกียวโต ในเวลาต่อมาภายหลังโทกิจิโรจึงได้เปลี่ยนชื่อและนามสกุลใหม่เป็น “ฮาชิบะ ฮิเดโยชิ” ฮิเดโยชิได้รับฉายาว่า "ลิง" จากโอดะ โนบูนางะ ด้วยหน้าตาของฮิเดโยชิที่คล้ายกับลิง หรือฉายาที่คนทั่วไปรู้จักกันคือ ขุนพลลิง

✲✣✲ เป็นขุนพลทหารครั้งแรก ✲✣✲

ฮิเดโยชิได้เป็นขุนพลทหารครั้งแรกในยุทธการอาเนงาวะ ซึ่งโอดะ โนบูนางะ ได้เอาชนะอาซากูระ โยชิกาเงะ และอาซาอิ นะงะมะสะ ในปี ค.ศ. 1570 หลังจากศึกอาเนงาวะแล้ว ฮิเดโยชิจึงได้รับการแต่งตั้งให้เป็นไดเมียว โดยปกครองดินแดนในแคว้นโอมิ อันเป็นดินแดนแต่เดิมของตระกูลอาซาอิ และได้รับใช้โอดะ โนบูนางะ ในศึกสงครามอีกหลายครั้ง

✲✣✲ เหตุการณ์ไม่คาดคิด ✲✣✲

ในปี ค.ศ. 1582 ฮิเดโยะได้เข้าล้อมปราสาททะกะมะสึของตระกูลโมริ ในเวลาเดียวกันนั้นเอง ฮิเดโยชิได้ทราบข่าวว่า โอดะ โนบูนางะ ได้ถูกอาเกจิ มิตสึฮิเดะ ลอบสังหารที่วัดฮนโน ใกล้กับเมืองเกียวโต เมื่อทราบข่าวการลอบสังหาร ฮิเดโยชิจึงรีบเจรจาสงบศึกกับตระกูลโมริและยกทัพมากลับมาอย่างรวดเร็ว มาสู่เมืองเกียวโต เพื่อแก้แค้นให้แก่นายของตน โดยสามารถเอาชนะอาเกจิ มิตสึฮิเดะได้ในยุทธการยามาซากิ มิตสึฮิเดะเสียชีวิตในที่รบ ในฐานะผู้ที่สามารถแก้แค้นให้แก่โอดะ โนบูนางะได้สำเร็จ ทำให้ฮิเดโยชิได้รับการยกย่องและขึ้นมามีอำนาจในตระกูลโอดะ

✲✣✲ การเข้ายึดอำนาจ ✲✣✲

เมื่อโนบูนางะถูกลอบสังหารไปแล้ว ฮิเดโยชิจึงจัดการประชุมที่ปราสาทคิโยะสุ ในแคว้นโอวาริ เพื่อตกลงหาผู้สืบทอดตระกูลโอดะ ด้วยความเห็นชอบจากขุนพลอาวุโส จึงประกาศว่าให้ซัมโปชิ หรือต่อมาคือ “โอดะ ฮิเดโนบุ” บุตรชายของโอดะ โนบูตาดะ หลานชายของโนบูนางะ ซึ่งมีอายุเพียงสองขวบ เป็นผู้สืบทอดตระกูลโอดะต่อมา การตัดสินใจในครั้งนี้ เป็นที่ต่อต้านอย่างมากจากขุนพลคนอื่นๆ ของตระกูลโอดะ โดยเฉพาะชิบาตะ คัตสึอิเอะ ผู้ซึ่งเห็นว่าการที่ฮิเดโยชิให้เด็กสองขวบขึ้นมาปกครองตระกูลโอดะนั้น ก็เพื่อที่จะเป็นหุ่นเชิดแก่ตนในการเข้ายึดอำนาจในตระกูลโอดะ

✲✣✲ การแบ่งแยกของขุนพล ✲✣✲

ขุนพลตระกูลโอดะเริ่มที่จะแบ่งออกเป็นสองฝ่าย คือฝ่ายที่สนับสนุนฮิเดโยชิ และฝ่ายที่ต่อต้านฮิเดโยชิ นำโดยชิบาตะ คัตสึอิเอะ ในปี ค.ศ. 1583 ฮิเดโยชิต้องทำสงครามกับชิบาตะ คัตสึอิเอะ โดยนำกำลังเข้าบุกแคว้นเอะจิเซ็ง ซึ่งคัตสึอิเอะปกครองอยู่ จังหวัดฟุกุอิในปัจจุบัน และเอาชนะคัตสึอิเอะในยุทธการชิซุงะตะเกะ และเข้ายึดปราสาทคิตะโนะโช อันเป็นฐานที่มั่นของคัตสึอิเอะได้สำเร็จ คัตสึอิเอะจึงทำเซ็ปปุกุเสียชีวิตไปพร้อมกับนางอิจิผู้เป็นภรรยา (ซึ่งนางเป็นน้องสาวของโอดะ โนบูนางะ)

✲✣✲ สงครามของสองผู้ปกครองประเทศญี่ปุ่นในอนาคต ✲✣✲

เมื่อกำจัดชิบาตะ คัตสึอิเอะ ออกไปได้สำเร็จแล้ว ปรากฏว่าโอดะ โนะบุคัตสึ ได้ร้องขอให้โทกูงาวะ อิเอยาซุ ไดเมียวแห่งแคว้นมิกาวะ ช่วยเหลือให้ตนได้ขึ้นครองตระกูลโอดะ ฮาชิบะ ฮิเดโยชิ และ โทกูงาวะ อิเอยาซุ สองผู้ปกครองญี่ปุ่นในอนาคต จึงต้องทำสงครามกัน ในยุทธการที่โคะมะกิและนะงะกุเตะ ในปี ค.ศ. 1584 ปรากฏว่าไม่สามารถเอาชนะกันได้ จนต้องเจรจาสงบศึก โดยฮิเดโยชิได้ส่งน้องสาวต่างมารดาของตน คือนางอะซะฮี ไปเป็นภรรยาเอกของอิเอยาซุ และส่งมารดาของตนคือนางนะกะ ไปเป็นตัวประกันที่แคว้นมิกาวะ

✲✣✲ ได้รับพระราชทานนามสกุลใหม่ ✲✣✲

ในปี ค.ศ. 1583 ฮิเดโยชิได้สร้างปราสาทโอซากะให้เป็นที่พำนักของตน ให้ยิ่งใหญ่กว่าปราสาทอะซุจิอันเป็นที่พำนักของโอดะ โนบูนางะ ฮิเดโยชิมีความทะเยอทะยานอยากที่จะเป็นผู้ปกครองญี่ปุ่นทั้งหมด และต้องการตำแหน่งโชกุน ฮิเดโยชิจึงสร้างสัมพันธ์อันดีกับราชสำนักเกียวโต แต่ฮิเดโยชิไม่สามารถรับตำแหน่งโชกุนได้เนื่องจากไม่ได้สืบเชื้อสายมาจากตระกูลมินาโมโตะ

ในปี ค.ศ. 1586 ฮาชิบะ ฮิเดโยชิ ได้รับการแต่งตั้งให้เป็น "คัมปะกุ" หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระจักรพรรดิ รวมทั้งได้รับพระราชทานนามสกุลใหม่จากพระจักรพรรดิว่า โทโยโตมิ และในปีเดียวกันนั้นเอง คัมปะกุฮิเดโยชิได้สร้างคฤหาสน์จูระกุได ไว้เป็นที่พำนักของตนในเมืองเกียวโตและเป็นที่รับรององค์พระจักรพรรดิ

✲✣✲ การรุกรานคิวชู ✲✣✲

ฝ่ายทางเกาะคิวชูนั้น ตระกูลชิมะซุแห่งแคว้นซะสึมะทางตอนใต้ของเกาะคิวชู นำโดย ชิมะซุ โยะชิฮิสะ ได้เข้ารุกรานและมีชัยชนะเหนือตระกูลโอโตะโมะ ทางตอนเหนือของเกาะคิวชู

ในปี ค.ศ. 1585 ตระกูลโอโตะโมะจึงได้ขอความช่วยเหลือไปยังฮิเดโยชิ ฮิเดโยชิได้ออกคำสั่งในฐานะคัมปะกุว่า ให้ตระกูลชิมะซุหยุดการขยายอาณาเขต แต่ชิมะซุ โยะชิฮิสะ ไม่เชื่อฟัง

ในปี ค.ศ. 1586 คัมปะกุฮิเดโยชิจึงนำทัพขนาดมหึมาพร้อมกับฮิเดนางะน้องชายของตน เข้ารุกรานเกาะคิวชู เพื่อปราบปรามตระกูลชิมะซุ ผลคือความพ่ายแพ้ของตระกูลชิมะซุ โดยชิมะซุ โยะชิฮิสะยอมโกนศีรษะบวชเป็นพระภิกษุเพื่อแสดงความพ่ายแพ้และรักษาแคว้นซะสึมะไว้

✲✣✲ การปราบปรามตระกูลโฮโจ ✲✣✲

เมื่อขยายอำนาจไปจนสุดทางตะวันตกของญี่ปุ่นแล้ว ก็เหลือไดเมียวที่ทรงอำนาจเพียงตระกูลเดียวหลงเหลืออยู่ นั่นคือตระกูลโฮโจในภูมิภาคคันโตทางตะวันออก แต่ทว่าตระกูลโฮโจนั้น เป็นพันธมิตรกับโทกูงาวะ อิเอยาซุ แม้จะเป็นเช่นนั้น แต่คัมปะกุฮิเดโยชิก็ยังคงยืนกรานที่จะขอความช่วยเหลือจากอิเอยาซุในการปราบปรามตระกูลโฮโจ

ในปี ค.ศ. 1590 คัมปะกุฮิเดโยชิได้ส่งทัพไปทางตะวันออกนำโดยอิเอยาซุเข้าปราบปรามตระกูลโฮโจ ท่ามกลางความหวาดระแวงซึ่งกันและกัน อิเอยาซุได้นำทัพเข้าล้อมปราสาทโอดะวะระ และสามารถหักตีเอาปราสาทได้ในที่สุด โฮโจ อุจิมะสะ ผู้นำตระกูลโฮโจ ทำเซ็ปปุกุเสียชีวิตไป

✲✣✲ รวบรวมญี่ปุ่น ✲✣✲

ชัยชนะเหนือตระกูลโฮโจทำให้ตระกูลโทโยโตมิปราศจากผู้ท้าทายอำนาจอีกต่อไป เมื่อดาเตะ มาซามูเนะ ไดเมียวแห่งภูมิภาคโทโฮกุทางตะวันออกเฉียงเหนือสุดของเกาะฮอนชูเข้าสวามิภักดิ์ต่อฮิเดโยชิ จึงเท่ากับว่าการรวบรวมอาณาจักรญี่ปุ่นให้เป็นหนึ่งเดียวตั้งแต่สมัยของโอดะ โนบูนางะนั้น เป็นอันเสร็จสมบูรณ์

✲✣✲ ความทะเยอทะยาน ✲✣✲

หลังจากที่รวบรวมญี่ปุ่นเป็นอันหนึ่งอันเดียวแล้วฮิเดโยชิก็มีความคิดที่จะยกทัพไปตีจีน จึงยกทัพข้ามทะเลไปโจมตีเกาหลีเพื่อที่จะบุกให้ถึงจีน แต่กองทัพของเขาก็พ่ายแพ้ให้กับกองทัพเกาหลีที่มีทัพจีนมาช่วยถึง 2 ครั้งด้วยกันจึงล้มเลิกไปในที่สุด

✲✣✲ สิ้นสุดการปกครอง ✲✣✲

ใน ค.ศ. 1598 ไทโคฮิเดโยชิ ได้ล้มป่วยลง ท่านไทโคแม้ว่าจะมีผู้สืบทอดแล้ว คือฮิโระอิมะรุ หรือ โทโยโตมิ ฮิเดโยริ ซึ่งอายุเพียงห้าปี ไทโคฮิเดโยชิเกรงว่าหากว่าตนเสียชีวิตไปโดยที่บุตรชายอายุยังน้อยอาจถูกไดเมียวผู้ทรงอำนาจคนอื่นแย่งชิงอำนาจไป จึงได้ก่อตั้งคณะผู้สำเร็จราชการแทนขึ้น ได้แก่ โงะไทโร หรือผู้อาวุโสทั้งห้า และยังมีคณะผู้บริหารที่ทำหน้าที่บริหารงานหลังจากที่ท่านไทโคถึงแก่อสัญกรรม จำนวนห้าคน เรียกว่า โงะบุเกียว

ไทโคฮิเดโยชิ ได้ถึงแก่อสัญกรรมลงในฤดูใบไม้ร่วงปี ค.ศ. 1598 ที่ปราสาทฟุชิมิ หรือปราสาทโมะโมะยะมะ ในเมืองเกียวโต ด้วยอายุ 61 ปี ได้มีคำสั่งสุดท้ายให้ถอนทัพญี่ปุ่นทั้งหมดกลับคืนมาจากประเทศเกาหลี และให้ปิดบังการถึงแก่อสัญกรรมของท่านไทโคไม่ให้เหล่าทหารได้ทราบด้วยเกรงว่าจะเสียกำลังใจ ในปีต่อมาใน ค.ศ. 1599 จึงได้มีการประกาศการถึงแก่อสัญกรรมของไทโคฮิเดโยชิอย่างเป็นทางการ

✲✣✲ จุดเริ่มต้นของรัฐบาลเอโดะ ✲✣✲

แต่ทว่าการปกครองของตระกูลโทโยโตมิหลังจากการอสัญกรรมของฮิเดโยชิแล้วนั้นอยู่ได้เพียงไม่นาน ในปี ค.ศ. 1599 มาเอดะ โทชิอิเอะ ไทโรผู้อาวุโสที่สุดได้ถึงแก่อสัญกรรมลง ทำให้โทกูงาวะ อิเอยาซุกลายเป็นไดเมียวผู้ที่มีอำนาจมากที่สุดในญี่ปุ่น

แต่ก็ยังเป็นที่ต่อต้านของผู้ที่จงรักภักดีต่อตระกูลโทโยโตมิ จนกระทั่งนำไปสู่ยุทธการเซะกิงะฮะระ ซึ่งเป็นชัยชนะของอิเอยาซุทำให้เขาได้อำนาจเป็นผู้ปกครองประเทศญี่ปุ่นโดยแท้จริงอย่างเบ็ดเสร็จ และได้รับการแต่งตั้งเป็นโชกุนในปี ค.ศ. 1603 อันเป็นจุดเริ่มต้นของรัฐบาลเอโดะ

✲✣✲ อวสานของตระกูลโทโยโตมิ ✲✣✲

ฝ่ายโทโยโตมิ ฮิเดโยริ ยังคงมีชีวิตเติบใหญ่อยู่ในปราสาทโอซากะ ภายใต้การดูแลของนางโยโดผู้เป็นมารดา ได้ถูกโชกุนอิเอยาซุลดฐานะลงเป็นเพียงไดเมียวธรรมดา

ในปี ค.ศ. 1614 ฮิเดโยริได้สมคบคิดกับมารดาของตน ซ่องสุมกำลังพลเตรียมก่อการกบฏเพื่อคืนอำนาจให้แก่ตระกูลโทโยโตมิ ทำให้อิเอยาซุตัดสินใจที่จะกำจัดตระกูลโทโยโตมิให้สิ้นซาก นำไปสู่การล้อมปราสาทโอซากะ

ในปี ค.ศ. 1615 เมื่อทัพของฝ่ายโทโยโตมิพ่ายแพ้และทัพโทกูงาวะสามารถเข้ายึดปราสาทได้ ฮิเดโยริจึงกระทำเซ็ปปุกุเสียชีวิตไปพร้อมกับมารดา เป็นการอวสานของตระกูลโทโยโตมิ

โทโยโตมิ ฮิเดโยชิ นับเป็นบุคคลที่สำคัญที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น มีชาติกำเนิดจากชนชั้นชาวนา แต่สามารถก้าวขึ้นมาเป็นซามูไรที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคนหนึ่ง บรรลุภารกิจการรวบรวมประเทศญี่ปุ่นที่แตกออกเป็นแคว้นต่างๆ ในยุคเซงโงะกุได้สำเร็จ เป็นผู้สืบสานเจตนารมณ์ของโอดะ โนบูนางะอย่างแท้จริง